Ahşapin Tari̇hçesi̇ Nedi̇r?

Kelimenin aslı,Arapça haşebin(ağaç,kereste)çoğulu olan ahşâbtır.Ahşap tarih öncesi çağlardan beri insanların yapı yapmakta kullandığı en eski ve en yaygın yapı malzemelerindendir.İlk çağ insanının barınma gereksinimini karşılayan ahşap ağaç kavuklarında başlayıp sonrasında saz,kamış malzemeleriyle buluşmuş ve en sonunda da ahşap yığma ve karkas(yapı iskeleti) sistemine geçilmiştir.Pazırık kazılarında ele geçen çeşitli parçalar Orta Asya Türklerinin çok eski tarihlerden beri ahşapla ilgilendiklerini ortaya koymuştur.Radloff’un(Rus Türkolog) 1865 yılında Altaylar’daki kurganlarda bulduğu ahşap eşya bu konudaki ilk örnekleri oluşturmaktadır.Leningrad Müzesi’nde muhafaza edilen Hunlar’a ait be eserler arasında ,özellikle içi oyulmuş ağaç gövdesinden yapılmış bir lahit ile bazı at koşumları önem taşımaktadır.İlk islam mimarisinin günümüze gelebilen ahşap örneklerinde,akantus ve asma yapraklarından oluşan zengin süslemelerle karşılaşılmaktadır.Müsetta Sarayının cephesindeki taş kabartmalar,Emeviler’in ve sonrada Abbasiler’in ahşap eserlerinde pek az değiştirilerek aynen kullanılmıştır.El-Ezher Camii’nin  XI yüzyıla tarihlenen kapısı ile El-Hakim Camii’ndeki ahşap eserler bunun en canlı örnekleridir.Selçuklular da ahşapla çok yakından ilgilenmişler ,mimaride yapı malzemesi olarak kullandıkları gibi ,ahşaptan minber,kürsü,rahle,Kur’an mahfazası,çekmece,sanduka ve sanat değeri yüksek başka eserler meydana getirmişlerdir.Selçuklular ahşap çalışmalarında daha çok oyma(kabartma)şebekeli oyma ve boyama tekniklerini uygulamışlardır.Selçuklular ahşap işçiliğini bir sanat olarak benimsemiştir.XII-XIV yüzyıllara ait Alâeddin Camii,Malatya Ulucami ve Kayseri Ulucami minberleri ile Ankara Hacı Bayram Türbesi’nin ve Birgi Ulucami’nin pencere kanatları örnek olarak gösterilebilir.Anadolu ahşap sanatında tercihen kullanılan ağaçlar ceviz,şimşir,ıhlamur,meşe,elma,armut ve sedir gibi yerli ağaçlarla gül ve abanoz gibi dışarıdan getirilen tropikal ağaçlardır.XVIYÜZYILDA,Topkapı Sarayı’nda ahşap üzerine çalışan atölyeler kurulmuş ve buradan pek çok usta yetişmiştir.Afyon,Sivrihisar Ulucamii,Ankara Arslanhane Camii ve Beyşehir Eşrefoğlu Camii Anadolu’daki ahşap eserlerin ilk örnekleridir.İstanbul’daki yalılar,konaklar ve köşklerin yanı sıra Ankara, Kütahya,Kula,Safranbolu,Mudurnu evleri de sivil mimari de ahşap yapı sanatının örnekleridir.