Ağaçların Gelişim ve Büyüme Süreçleri Nasıl Gerçekleşir?

Ağaçların gövdesinden enine kesildiğinde, dışta kabuk, ardından yıllık halkaları oluşturan hücre tabakaları ve en içte öz kısım (öz odun) görülür. Ağacın gerçekten canlı olan tek kısmı, kabuğun altında odunun yüzeyinde ince bir hücre tabakasıdır, buna katman doku tabakası (kambiyum, soymuk) denir. Bu tabaka, ağacın gelişimini ve büyümesini sağlar, büyüme içten dışa, yani özden kabuğa doğru olur. Odun enlemesi yönünde öz ışınları adı verilen yapılar içerir ve bunlar dış kabuktan öze doğru (primer öz ışınları) veya bir yıllık halkaya doğru (sekonder öz ışınları) uzanır. Kambiyum tabakası yeni bir halka oluşturduktan sonra, bu halka gözelerinin zarlarına zamanla yerleşen lignin maddesiyle değişmez dokulara dönüşerek odunlaşır. Daha sonra gövdedeki odun borularının çoğunlukla reçine vb. kimyasal maddelerle tıkanması sonucu, öz ışınları ve özek doku gözelerinin de ölmesiyle büyüme tamamen durur. Kış aylarında büyüme durur. Baharda kambiyum tabakası ince duvarlar arası boşluklu tabakayı oluşturur. Yaz aylarında ise hücre duvarları kalınlaşır ve daha az boşluklu ikinci tabaka oluşur. Özün çevresinde belirli bir bölüm fizyolojik değişim sonucu koyulaşmaya başlar. Bu gibi ağaçlara göbek odunlu ağaçlar denir.

İç Kabuk (floem) ile odun (ksilem) arasında yaşayan hücrelerden oluşan çok ince tabaka halindeki kısım kambial zondur. Ağacın hücre bölünmesi ve radyal gelişimi (sekonder büyüme) bu bölgede gerçekleşir.

Bütün canlı varlıklar gibi ağacın da dokuları arasında devamlı bir su dolaşımı olur. Bu su dolaşımının sağlanabilmesi için ağacın devamlı ve yeterli miktarda suya ihtiyacı vardır. Ağaç, besinini toprak ve havadan güneş ışığı vasıtasıyla üretir, bu, hiçbir canlının yapamadığı son derece karmaşık bir süreçtir.