Ahşabın Mimarlıkta Kökeni ve Önemi

Arapça'da afyon (ahşap, kereste) kelimesinin çoğulu olan ahşap kelimesinin kökeni ahşaptır. Ahşap, tarih öncesi çağlardan beri insanların inşaat için kullandığı en eski ve en yaygın yapı malzemelerinden biridir. Eski insanların barınma ihtiyacını karşılayan ahşap sandıklarla başlamış, daha sonra kamış, kamış malzemeleriyle karşılanmış ve son olarak Türkiye'de ahşap duvar ve karkas (yapısal iskelet) sistemi benimsenmiştir.

Çeşitli parçalar Türkiye'de bulunmuştur. Pazırık kazılarında Orta Asya Türklerinin eski çağlardan beri ahşaba ilgi duyduğu ortaya çıktı. Leningrad Müzesi'nde muhafaza edilen Hunlara ait eserler arasında, oyulmuş ağaç gövdesinden yapılmış lahit ve bazı at koşum takımları önemlidir. Emeviler ve daha sonra Abbasiler döneminde cephedeki taş kabartmalar çok az değişiklikle aynı şekilde kullanılmıştır. El-Azher Camii'nin 11. yüzyıla tarihlenen kapısı ve El-Hakim Camii'ndeki ahşap eserler bunun en canlı örnekleridir.

Selçuklular da ahşaba çok meraklıydı. Mimaride yapı malzemesi olarak kullandıkları ahşaptan minber, kürsü, kürsü, Kur'an mahfazası, çekmece, lahit ve sanat değeri yüksek başka eserler yaratmışlardır. Zanaatkarlığı sanat olarak benimsediler. XII-XIV. yüzyıllara ait Alaeddin Camii, Malatya Ulucami ve Kayseri Ulucami'nin minberleri, Ankara Hacı Bayram Türbesi ve Birgi Ulucami'nin pencere kanatları örnek olarak verilebilir.

16. Yüzyılda. Topkapı Sarayı'nda ahşap üzerine çalışan atölyeler kurulmuş ve buradan birçok usta yetiştirilmiştir. Afyon, Sivrihisar Ulu Cami, Ankara Arslanhane Cami ve Beyşehir Eşrefoğlu Cami Anadolu İstanbul'daki ahşap eserlerin ilk örnekleridir. İstanbul'daki konak, köşk ve köşklerin yanı sıra Ankara, Kütahya, Kula, Safranbolu, Mudurnu evleri ve sivil mimari ahşap yapı sanatının örnekleridir.